Türkiye Çelik Üreticileri Derneği
Sektör Değerlendirmesi

ÇELİK ÜRETİMİ
2023 yılının Ağustos ayında Türkiye’nin ham çelik üretimi,  geçen yılın aynı ayına göre %2,9 oranında azalışla 2,8 milyon ton oldu.
Ocak-Ağustos döneminde ise üretim %12,1 oranında azalışla 21,6 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.

ÇELİK TÜKETİMİ
Nihai mamul tüketimi Ağustos ayında, 2022 yılının aynı ayına kıyasla %19,5 artışla 2,8 milyon ton, Ocak-Ağustos döneminde ise %17,4 artış ile 26,1 milyon ton oldu.

DIŞ TİCARET
İhracat
Ağustos ayında çelik ürünleri ihracatı, 2022 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden %25,4 oranında azalışla 1 milyon ton, değer yönünden ise %33,4 azalışla 775,8 milyon dolar oldu.
Ocak-Ağustos döneminde, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla ihracat, miktar itibariyle %41,8 azalışla 6,4 milyon ton, değer itibariyle ise %49,1 azalışla 5,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
İthalat
2023 yılının Ağustos ayında çelik ürünleri ithalatı, 2022 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden %17 artışla 1,3 milyon ton, değer yönünden ise, %8,9 azalışla 1,1 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Ağustos döneminde, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla ithalat, miktar itibariyle %21,4 artışla 12,4 milyon ton, değer itibariyle %5,2 azalışla 10,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Dış Ticaret Dengesi
2022 yılının sekiz ayında %93,3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2023 yılının aynı döneminde  %50 seviyesine geriledi.

DÜNYA ÇELİK ÜRETİMİ
Dünya Çelik Derneği (worldsteel) tarafından açıklanan 2023 yılı Ağustos ayı verilerine göre, dünya ham çelik üretimi, geçtiğimiz yılın aynı ayına kıyasla %2,2 artışla 152,6 milyon ton, yılın ilk 8 ayında ise %0,2 artışla 1 milyar 256 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.
Yılın ilk 8 ayında, Çin’in ham çelik üretimi, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla  %2,6 oranında artışla 712,9 milyon tona yükselirken, ikinci sırada yer alan Hindistan’ın ham çelik üretimi %10,5 artışla 92,9 milyon ton, Japonya’nın üretimi ise %3,8 oranında azalışla 58,4 milyon ton oldu.

DEĞERLENDİRME
2023 yılının ilk 8 ayında dünya çelik üretimi bu yıl ilk defa dönemsel bazda artarken, Türkiye’nin ham çelik üretimi %12,1 oranında düşüş gösterdi. Nihai mamul tüketimi ise, %17,4 ile artmaya devam etti.
8 aylık dönemde, filmaşin ithalatındaki artış olağanüstü seviyelere ulaştı. Özellikle 2022 yılında filmaşin ithalatı gerçekleştirmediğimiz; Malezya ve Mısırdan ülkemize yönelik filmaşin ithalatının ülke başına 100 bin ton seviyesini aşması ile birlikte, toplam filmaşin ithalatı yılın ilk 8 ayında %99 artışla 537,5 bin ton seviyesine kadar yükseldi. Diğer taraftan iç piyasasında yaşadığı ekonomik durgunluk sebebi ile ihracata yönelen Çin’den gerçekleşen sıcak sac ithalatı %162’lik artışla 1,4 milyon ton seviyesine ulaştı. Çin başta olmak üzere; Güney Kore, Japonya ve Endonezya’dan gerçekleşen ithalattaki olağanüstü artışlar devam etti. Tüm bu gelişmeler ışığında, yılın ilk 8 ayında toplam çelik ürünleri ithalatımız %21,4 artışla 12,4 milyon ton seviyesine ulaştı.
İhracat cephesinde ise Avrupa’daki zayıf talep ve başta enerji olmak üzere, girdi maliyetleri açısından ülkemize göre avantajlı konumda olan ve çok yönlü devlet yardımlarından yararlanan, Çin Halk Cumhuriyeti ve Orta Doğu ülkelerinin, piyasalardaki yoğunluklarını artırmaları sebebiyle, AB’ye yönelik ihracatımız %45 azalışla 1,6 milyon ton, ABD’ye yönelik ihracatımız ise %74,5 azalışla 137 bin ton seviyesine kadar geriledi. Diğer bölgelere yönelik ihracat seviyelerinde de yaşanan azalışlar sonucu, toplam çelik ürünleri ihracatımızın yılın ilk 8 ayında %41,8 azalışla 6,4 milyon ton seviyesine düşmesi yüzünden, çelik dış ticaretimizdeki açık artmaya devam etti. İhracatın ithalatı karşılama oranının %93,3 seviyesinden %50 seviyesine kadar gerilemesi, açığın gerek sektörümüz ve gerekse Türkiye ekonomisi açısından sürdürülemez boyutlara ulaştığını net bir şekilde ortaya koydu.
Yılın son çeyreğine girilirken, ülkemize karşı uygulanmakta olan korumacı yaklaşımların esnetilmesine yönelik gerekli adımların atılması, diğer taraftan enerji girdi maliyetlerinin düşürülmesi ve ithalatta yaşanan olağanüstü artışların önüne geçilmesi için, Dahilde işleme rejiminin yurt içi girdi tedariğini teşvik edecek bir çerçeveye oturtulması, çelik sektöründe gözlenen olumsuz koşulların bertaraf edilmesi ve OVP hedeflerine ulaşılması açısından hayati önem taşımaktadır.