Son Adım, TOMRA X-TRACT™ ile
alüminyum geri dönüşümünde sürdürülebilir yüksek kaliteye ulaştı

Alüminyum geri dönüşüm alanında Türkiye’nin önemli firmalarından olan Son Adım, 2021 yılı sonundan bu yana kullandığı TOMRA X-TRACT™ makinesi sayesinde alüminyum profil hurdalarından elde ettiği yüksek saflıktaki ingotlar ile hem ürün kapasitesini hem de kalitesini artırıyor. Böylece  alüminyum ekstruzyon ve yassı mamul sektörü için daha sürdürülebilir hedefler belirliyor.

Son Adım Geri Dönüşüm Ticaret Müdürü Cihan Geliş
TOMRA Recycling Sorting Bölge Satış Müdürü Oral Çimsöken

    Son Adım, başta ekstruzyon ve yassı mamuller olmak üzere alüminyum üreticilerine ikincil hammadde kullanım hedeflerine ulaşabilmeleri için istenilen kalitede geri dönüştürülmüş ingotlar sunuyor.             

    
    Son Adım, çoğunluğu tüketim sonrası (Post Consumer) alüminyum profil olmak üzere iç ve dış piyasadan tedarik edilen çeşitli alüminyum hurdaları Düzce’deki ayıklama ve ergitme tesisinde geri kazanarak ikincil alüminyum ingotlar üretiyor. Son Adım Geri Dönüşüm Ticaret Müdürü Cihan Geliş, konu ile ilgili açıklamasında; “Daha önce karşılaştığımız ağır metal kontaminasyonu ve manuel ayıklamanın saflık ve işleme kapasitesi açısından sınırlı kalması sorunlarına çözüm olarak X-TRACT™ makinesine yatırım yaptık. Makinemiz kurulmadan önce aylık 3.000 ton üretim kapasitemizin altında kalabiliyorduk. Ayrıca istenmeyen diğer metallerin ve alüminyum alaşımların, hurdadan gereken düzeyde ayıklanamayarak sıvı metale karışıması nedeniyle  üretim kaybı yaşanabiliyordu. Alaşımda oluşan safsızlıkları giderebilmek üzere daha saf girdi malzeme temini yoluna gitmiştik ancak bu yöntem, maliyetlerimizi arttırmanın yanı sıra girdi çeşitliliğimizi de kısıtladı. Bu sıkıntılarımızı, X-TRACT™ makinesi ile çözerek girdi hurda malzemenin kalitesinden veya diğer metal kontaminasyonundan bağımsız olarak X-TRACT™ makinesinden çıkan üründe yüksek kaliteyi stabil hale getirebildik. Böylece saflık düzeyini ve ürün kalitesini önemli ölçüde iyileştirmeyi, müşteri memnuniyetini arttırmayı ve işletim maliyetlerini azaltmayı başardık” şeklinde açıkladı.
Profil, levha ve alüminyum içecek ambalaj hurdalarını kendi alışımları ile değerlendirebilmeye ve geri dönüştürebilmeye başladıklarına değinen Cihan Geliş; “X-TRACT™ makinemiz ile karışık hurdalardan değerli ve geri dönüştürülebilir malzemeleri geri kazanabilmeyi ve bu yolla saf hurda israfının önüne geçebilmeyi başardık. Bugün minimum 2.900 ton/ay maksimum 3.100 ton/ay gibi bir üretim gerçekleştirebiliyoruz” diye belirtti.

“Hammadde teminimiz daha kolaylaşırken artık iç pazardan daha fazla hurda malzeme alabiliyoruz”    
   Son Adım, 2021 yılı ve öncesinde girdi malzeme olan alüminyum profil hurdasının yüzde 95’e yakın bölümünü yurtdışından ithal ederek sağlıyordu. X-TRACT™ makinesinin kurulumundan sonra iç piyasadan hurda malzeme alımını arttırabildiklerini belirten Cihan Geliş; “Makinemizin kurulumundan önce işlenecek malzemenin kaliteli olmasını sağlayabilmek adına yine TOMRA makineleri ile yurt dışında ayıklanmış daha yüksek saflıktaki hurdaları farklı ülkelerden temin ediyorduk. Makinemizin kurulumundan sonra kontaminasyonlardan bağımsız olarak her alüminyum hurdasını kendi bünyemizde ayıklama özgürlüğümüz sayesinde operasyon ve maliyetlerimizi daha kolay yönetebiliyoruz. 2022 yılının ilk altı ayına baktığımızda girdi malzemelerin yüzde 40’ını iç piyasadan alarak, yüzde 60’ını ise ithal ederek sağladık. İç piyasadan malzeme tedarik oranını gelecekte daha da artırarak yerel kaynaklarımızı değerlendirmeyi amaçlıyoruz” dedi.

Ayıklama teknolojileri sayesinde temiz alüminyum
    Cihan Geliş, daha önce iç piyasadan temin ettikleri malzemelerin elle ayıklandığına dikkat çekti; “TOMRA X-TRACT™ makinemizin sağladığı avantajlar ile malzeme edindiğimiz tedarikçileri bu zorlu ayıklama süreçlerinden kurtardık. Bu sayede tedarikçilerimizden daha yüksek tonajda, daha kolay işlenen, daha uygun fiyatlı malzeme sağlayabiliyoruz. Örneğin aylık 50-100 ton hurda malzeme sağlayan bir tedarikçimiz, 150-200 ton ürün sunmaya başlayabildi.”

“Temin edilen malzemenin kullanım oranı, yüzde 20’den yüzde 80’e yükseldi”
    Alüminyum üretim sürecinde doğru alaşım karışımını bulmak güç olduğundan tüm safsızlıkları ve yabancı maddeleri ayıklayarak üretim sırasında oluşabilecek problemlerin önüne geçmek çok önemli. Siparişe göre benzer türleri, belirli oranlarda karıştırarak fırınlarda ergitilen sıvı metaller, kalıplara alınarak donduruluyor. Döküm sonrasında kimyasal ve fiziki kontrolleri yapılan ürünlerde herhangi bir alaşım problemi yaşanması söz konusu olursa süreç başa dönüyor. Bu da büyük bir zaman ve maliyet kaybı anlamına geliyor. Cihan Geliş, konu ile ilgili olarak; “TOMRA X-TRACT™ makinemizi kullanmaya başladıktan sonra müşterilerimizin gerekli ürün bileşimini karşılamalarına ve daha az birincil malzeme kullanmalarına yardımcı olan daha yüksek kaliteli ingotlar sunabiliyoruz. Dolayısıyla makinemizde ayıklandıktan sonra dökümhaneye gidecek ürünlerde hiçbir sıkıntı yaşamıyoruz. Bu anlamda dünya standartlarını yakaladık. Dünya genelindeki verilere göre optik ayıklama makineleri ile ayıklama yapan bir tesis, ürettiği ikincil alüminyum ürünün minimum yüzde 40 ila maksimum yüzde 90’ını hurdadan elde ediyor. Biz, bu konuda yüzde 80 seviyelerine ulaştık ve bu, oldukça iyi bir rakam. Optik ayıklama makinesi olmadan bu oranlar, sadece yüzde 20-30 civarında kalıyor” şeklinde belirtti.  

“Süreçler kolaylaştırıldı”
    Gerçekleştirilen hassas ayıklama süreci sayesinde müşterilerinin ihtiyaç duyduğu alaşımı rahatlıkla sağladıklarına değinen Cihan Geliş; “Makinemiz, müşterimizin ihtiyacına göre programlanabildiği için daha fazla esneklikten faydalanıyor ve hangi ürünün geri kazanılacağını seçebiliyor. Bu malzemeleri sunabildiğimiz için müşterilerimiz, nihai üründe (profil veya yassı mamuller) daha önce yüzde 20 ila 30 oranında ikincil alüminyum kullanımını hedeflerken şimdi yüzde 50-60 oranlarına ulaşmaya başladılar. Şu an müşterilerimiz, sadece bizim sunduğumuz ürünleri kullanarak birincil alüminyum ya da herhangi bir ekstra katkı malzeme olmaksızın ikincil alüminyumdan profil üretebiliyorlar. Böylece karbon ayak izi de azalıyor. Müşterilerimizin, üretim kayıpları azaltıldığı için üretim kapasiteleri de artmış oluyor. Örneğin 6800 ton/ay üretim kapasitesi olan bir tesis, TOMRA X-TRACT™’de ayıklanan malzemenin ardından 9.000 ton/ay’a çıkabildi” dedi.

“Üretim artışımız ile cirosal hedeflerimiz reelize oldu”
    Cihan Geliş; “2021 yılını 534 milyon TL civarında bir ciro ile tamamladık. 2021 ciromuzla Türkiye’nin en büyük 1000 sanayici firması arasında yer alıyoruz. Tamamen geri dönüştürülmüş hurdadan alüminyum üretiminde bu listeye girebilen ilk firma oluyoruz. Yeni X-TRACT™ makinemizin ürün kalitemiz ve kapasitemize katkısı sayesinde bu yıl, iki katı büyüme ile 1 milyar TL ciro hedefliyoruz. Haziran başı itibariyle 500 milyon TL ciroyu zaten sağladık. Yani yılın ilk yarısında hedefimizi de yarılamış olduk” diye belirtti.

“Karbon ayak izimiz azaldı, çevresel katkı sağlandı”
     Alüminyum ürünlerin üretiminde sadece birincil malzeme kullanılırsa karbon emisyonları yükselirken tüketim sonrası ürünlerin geri dönüşümü sağlandığında çok daha düşük karbon etkileri görülüyor. Yani tüketim sonrası alüminyum profil gibi hurdaları ayıklamak, karbon etkilerini azaltmaya yardımcı oluyor. Cihan Geliş; “Bunun optik ayıklama makinesi olmadan sağlanması mümkün değil. X-TRACT™ ile yaptığımız üstün yabancı madde ayıklaması sayesinde istemediğimiz tüm malzemelerin fırına girmesi engellendiği için oluşan kirlilikler de azaldı. Bu nedenle hem daha yüksek üretim kapasitesi sağladık hem de doğalgaz sarfiyatını azaltabildik. Daha kirli malzeme, daha çok cürüf oluşumuna neden oluyor. Cürüf oluştuğu zaman fırını ısıtmak daha zorlaşıyor. Bu da daha fazla doğalgaz sarfiyatı, forkliftlerin ve iş makinalarının daha çok çalışması ve daha fazla atık oluşumu anlamına geliyor. Makinemiz ile sağlanan verimli ayıklama tehlikeli atıklarımızın, yüzde 70 azalması sağladı. Karbon ayak izimiz ise 0,00002 Kg/Türk lirası” diyor. 

“Farklı ürün gamları ile ihracat potansiyelimizi ortaya çıkartıyoruz”
     Son Adım, X-TRACT™ makinesini kullanımlarının ardından alüminyum profil ve levha için ikincil alüminyum ingot  üretiminin yanı sıra farklı ürün gruplarında da yüksek saflık sağladı. X-TRACT™ makinesi ile elde ettikleri ürün kalitesi ve kapasitesi ile ihracat yolunu açtıklarını belirten Cihan Geliş, geçmişte ihracat yapmazken 2022’de şu ana kadar 12.5 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdiklerine de değindi; “Fransa ve Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerindeki alüminyum içecek ambalajı üreten firmalara ihracat yapmaya başladık. İhraç edilen ürünlerimiz için kullandığımız hurdalar da  TOMRA X-TRACT™ makinesinde ayıklanıyor. ”
TOMRA Recycling Sorting Bölge Satış̧ Müdürü Oral Çimsöken ise konuyla ilgili olarak; “TOMRA olarak alüminyum, elektronik atık, ömrünü tamamlamış araç gibi hemen hemen tüm metal geri dönüşümü alanlarında faaliyet gösteren firmalara optik ayıklama teknolojilerimiz ve makinelerimiz ile değer katıyoruz. Sensör bazlı optik ayıklama makinelerimiz ile hurdaları temizleyip içerisinden istenmeyen malzemeleri ayıklayabiliyor, metalleri birbirinden ayırabiliyor, karışık metal hurda kütleleri içerisinden bakır, pirinç gibi değerli metalleri ayıklayabiliyoruz. Tüm bu uygulamalarda en üst seviye ayıklamayı sağlayan X-TRACT, FINDER ve COMBISENSE makinelerimizle dünya genelinde 15 yıldır sektördeki birçok lider firmayla çalışmalarımız devam ediyor. Son Adım gibi Türkiye’de alanında lider firmaların da bu konuda yatırım yaparak global standartlara ulaştığını görebilmek bizleri çok memnun ediyor” diye belirtti.
TOMRA’nın geliştirdiği yüksek hassasiyetli Xray Teknolojisi, Duo-Line Teknolojisi ve Çok Yoğunluklu Kanallar ile donatılmış olan yeni nesil X-TRACT™, çok çeşitli metal uygulamalarındaki en hassas malzeme karışımlarını bile yüksek hassasiyet ve güvenilirlikle ayıklıyor. Maksimum verimlilik seviyeleri ve en kaliteli nihai ürünler, iyi yapılandırılmış İkili İşleme Teknolojisi’nin ve özel yazılımın mükemmel etkileşiminin sonucu oluyor. Yeni entegre ACT kullanıcı arayüzü, düzenli kontrolü mümkün kılan kritik bilgileri ve gerçek zamanlı süreç verileri sağlıyor. Bu üstün özellikleriyle sektörde en çok tercih edilen ürün konumunda bulunuyor.